Koffie-weetjes.nl in de media! Op 19 september 2009 stond onderstaand artikel in het NRC Handelsblad, in de vaste sectie “Eten Joep & Janneke” geschreven door Joep Habets. Leuk is de bronverwijzing naar www.koffie-weetjes.nl als afsluiter van het artikel.
Gedraag u als een Italiaan: weiger voortaan een slechte espresso.
Een paar weken vakantie in het buitenland maakt dat je de eigen vertrouwde omgeving even met nieuwe ogen kunt bekijken. Opeens is de tuin onwaarschijnlijk groen, moet de voordeur hoognodig een likje verf hebben en kan de aan psoriasis lijdende vloer niet eens een nieuwe laklaag krijgen?
Terug uit Italië ervaar ik de culinaire variant van dit fenomeen. Wat is het kopje espresso er in Nederland toch beroerd aan toe. In Italië staat zelfs in het sjofelste wegrestaurant een behoorlijke espressomachine en, nog belangrijker, iemand die hem weet te bedienen. Tachtig procent van de kopjes koffie kan de toets der kritiek glansrijk doorstaan. In Nederland mag je blij zijn als in het café of restaurant twintig procent boven de middelmaat uitstijgt. Navrant, zeker omdat je thuis tegenwoordig, zelfs met een volautomatisch apparaat, al een heel behoorlijke espresso kunt maken. Zijn wij nou zo dom, of zijn de Italianen zo slim? Een paar jaar geleden volgde ik een espressoworkshop onder leiding van dottore Ernesto Illy. Ja, die bestaat echt. Of beter: hij bestond echt, inmiddels is hij overleden. Illy – ooit hoop ik dr. Oetker ook nog eens te ontmoeten – is naar eigen zeggen onder de espressomachine geboren. De zwakste schakel, zo doceerde hij, in het traject van het koffieplantzaadje tot het zetten van een kopje espresso is de laatste fase. Er kan van alles misgaan. De bonen zijn verkeerd of te lang tevoren gemalen, de machine is niet goed schoongemaakt, er is te veel dan wel te weinig koffie gebruikt, de koffie is onzorgvuldig aangestampt, het water is niet op de goede temperatuur, de koffie is te snel of juist te langzaam geëxtraheerd of de kopjes zijn niet voorverwarmd. Dat alles op straffe van een inferieure espresso: bitter, lauw, verbrand, slap van smaak of met een onvolkomen cremalaagje. En als het tegenzit, alles tegelijk.
Er komt wat bij kijken, toch is het niet echt moeilijk om een goede espresso te maken. Al vergt het wel zorg en aandacht. Een bevlogen en ervaren barista aan de espressomachine is de ideale situatie, maar met een bescheiden training van het koffiezettend horecapersoneel zou er al veel te winnen zijn.
We kunnen als consumenten een handje helpen door ons als Italianen te gedragen en een slechte espresso gewoon niet meer te accepteren. Een goede espresso is gemakkelijk te herkennen. Die zit in een warm kopje dat voor niet meer dan de helft is gevuld. Het is contraproductieve, Hollandse zuinigheid om een vol kopje te willen hebben. Meer is in dit geval minder. Een belangrijke indicator van een goede espresso is het crèmalaagje. Dat is, een millimeter of drie dik, gelijkmatig van structuur, lichtbruin tot hazelnootbruin van kleur, zonder gaten of witte plekken. Een schep suiker uitgestrooid over het crèmalaagje mag pas na een paar seconden naar de bodem zaken.
Dan is het alle zintuigen inzetten. Hoor, zie, voel, ruik en proef, van het geluid van het malen van de koffie, het borrelen en sissen van de machine, van de warmte van het kopje, van de schoonheid en de textuur van het cremalaagje, van het opsnuiven van de weldadige geur, van de evenwichtige, karaktervolle smaak waaraan 173 componenten bijdragen. Voor dat genoegen zou je toch niet naar Italië hoeven gaan?
Info: Een 10-stappenplan voor de perfecte thuisespresso is de vinden op www.koffie-weetjes.nl.
Bron & auteursrecht: NRC Handelsblad 19 september 2009.